AI en war-on-talent zorgen voor een transitie in de kantorenmarkt

Vastgoed maakt niet alleen een gigantische mechanische transitie door, maar ook een sociale. De trend is dat er bij het ontwikkelen van nieuwe kantoren en werkplekken -mede door corona, technologie, klimaatverandering, war on talent en AI- steeds vaker en beter gekeken wordt naar de sociale wetenschap. Reden genoeg voor de vastgoedwereld om de waarde van een goed kantoor te herdefiniëren. Een hele interessante tijd om op wetenschappelijk niveau met de nieuwe werkplek bezig te zijn. Omdat veel organisaties nog steeds de verkeerde vragen stellen, praten we met Sophie Schuller en Valerie Schumacher van Cushman & Wakefield.

Sophie is vastgoedspecialist en neuropsychologisch onderzoeker in het Occupier Strategy-team van Cushman & Wakefield in Nederland. Al meer dan achttien jaar begeleidt ze (internationale) corporates met strategisch advies en grote veranderprogramma’s. Valerie is werkplekstrateeg in het Total Workplace team van Cushman & Wakefield. De twee experts helpen organisaties om onderbouwde en vooral mensgerichte keuzes te maken bij strategische huisvestingsvraagstukken. Dus niet meer beginnen met de vraag Hoe krijg ik mijn werknemers terug naar kantoor, maar Waarom wil ik mijn werknemers terug naar kantoor?

Vanuit het perspectief van de organisatiestructuur is dit een van de eerste keren dat IT, vastgoed en HR moeten samenwerken. Je kunt IT en vastgoed niet meer scheiden. Naar de werkomgeving is altijd veel onderzoek gedaan, maar de laatste jaren is er veel meer wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat de beleving van een plek een enorme impact heeft op gezondheid, welzijn, productiviteit en het aantrekken van talent. Cushman & Wakefield gaat verder dan de theorie. Getuige Helix, een van de meest vooruitstrevende kantoren van Nederland. Voor Sophie en Valerie is Helix een living lab en zijn hun collega’s geweldige proefkonijnen. In dit interview praten we over hun eerste bevindingen.

Living lab Helix

Helix is een duurzaam kantoorgebouw waarin beweging, ontmoeting en verbinding centraal staan. Sophie: ‘We doen onderzoek naar vier belangrijke pijlers: menselijke gezondheid en welzijn, verbinding en prestaties, technologie en slimme gebouwomgevingen en ESG. Hierbij staat het gebruik van objectieve gegevens centraal. De meeste onderzoeken op dit gebied komen van oudsher uit de sociale wetenschap. En dat is echt enquêteren, vragen stellen dus. Natuurlijk is het enorm waardevol om mensen te vragen wat ze denken, maar als neurofysioloog weet ik dat wat mensen over zichzelf weten zeer beperkt is. De ervaring van werken op kantoor op maandag is meestal radicaal anders dan op vrijdag. We richten ons daarom echt op die objectieve dataset.’

Feiten zijn de basis

‘We zijn in staat om in een kantooromgeving via een draagbaar apparaat de hartslagvariabiliteit te meten. Ik kan de temperatuur met één graad verhogen en real time op een zeer specifieke tijd-ruimtelijke frequentie zien welke invloed deze verhoging heeft op mijn hartslagvariabiliteit. Ik kan vervolgens ook de impact meten die dat op de productiviteit heeft. In termen van e-mail of laptopgebaseerde activiteit, kan ik de impact meten op de manier waarop je samenwerkt en communiceert. Er is nu zelfs technologie die met een hoge mate van nauwkeurigheid aan de hand van hoe hard je typt en hoe je de muis gebruikt stress kan vaststellen. Deze objectieve gegevens combineren we met kwalitatieve gegevens en dat geeft ons een veel rijker beeld.’

Hybride werken

Er wordt bij Cushman ook specifiek gekeken naar de manier waarop mensen communiceren en samenwerken wanneer ze vanuit huis werken. Tijdens de lockdownperiode heeft de organisatie dan ook veel geleerd. ‘Bij terugkeer naar kantoor hebben we gekeken naar de veranderingen en het verschil in hoe mensen communiceren en samenwerken. Een aantal interessante bevindingen die we hebben opgedaan, is dat mensen die thuis werken de neiging hebben om in zeer hiërarchische structuren te acteren. Als we fysiek samenwerken, zijn we veel meer verbonden. Dan heb ik in de wandelgangen en de kantine namelijk ook contact met iemand van administratie of HR. De organisatorische infrastructuur wordt veel platter en onze netwerken dichter. Dat betekent dat informatie sneller stroomt en innovatie meer voor de hand ligt. Uit onderzoek blijkt dat hoe meer je het gevoel hebt dat je bij de organisatie hoort, hoe invloedrijker je bent. Maar dat hoeft natuurlijk niet te betekenen dat je vijf dagen per week fysiek op dezelfde locatie moet werken.’

Het kantoor is nooit af

‘Het ideale kantoor bestaat niet. We richten ons daarom niet op het einddoel, maar op het proces. En dat proces moet continu voor verbetering zorgen. Als je als huurder op zoek gaat naar een nieuw gebouw, dan kun je ervan uitgaan dat een periode van drie jaar nodig is, vanaf het eerste idee tot de verhuizing. Van de mensen die in je organisatie werken, kun je ervan uitgaan dat tegen die tijd 50% een andere baan heeft. Dus als ik de mensen die nu voor me werken ondervraag voor een gebouw dat ik over drie jaar nodig heb, is dat eigenlijk zinloos.’ Valerie vult aan: ‘Ik denk dat het enige einddoel flexibiliteit is. Hoe kunnen we die flexibiliteit inbrengen en ervoor zorgen dat het kantoor over vijf jaar net zo relevant is als nu? In Helix zien we nu een toename van teams uit andere locaties. Dit hadden we niet verwacht, maar door de vele overloopruimtes, sociale harten en flexibele ruimtes zien we dat het eigenlijk nog steeds voor ons werkt.’

‘Het flexibel inrichten van je kantoor kun je op twee manieren doen. De eerste manier is dat je het meubilair voortdurend verandert. De tweede manier is via de ervaring van de hostess. Een hostess kijkt voortdurend naar hoe de ruimte wordt gebruikt en niet naar wat er wordt gebruikt. We richten ons veel meer op gedifferentieerde ervaringen. Dus als het café niet werkt, laten we het café niet opnieuw inrichten, maar kijken naar gerelateerde mogelijkheden. Misschien werkt een sapbar wel? Dit lijkt een dure hobby, maar wij zijn ervan overtuigd dat organisaties dit middels een lager personeelsverloop terugverdienen.’ Sophie bekrachtigt: ‘Veel van onze klanten hebben een personeelsverloop van 30% tot 50%. Dat betekent dat ze elke twee jaar een gloednieuw team hebben. Dát is pas duur! Als je dat met 20 tot 30% kunt verminderen, is dat een exorbitante besparing. We zijn nu aan het onderzoeken of hybride werken van invloed is op de omzet, het personeelsverloop, het aantal ziektedagen en de tijd die iemand nodig heeft om van junior naar senior te groeien. Binnenkort kunnen we de kosten van een goed kantoor en werkstrategie naast de opbrengsten van een goed kantoor leggen.’

Te weinig aandacht voor bewegen, rust en kunst

‘Er zijn drie aandachtspunten die vaak onderbelicht zijn bij het ontwikkelen van goede werkplekken.

Beweging

Het oude kantoor is te comfortabel. Deze kantoren zijn ontworpen om aan je bureau te gaan zitten en daar zo lang mogelijk te blijven. In Edge hebben ze daarom een loopkamer waar de hele vloer beweegt. Er is maar één koffiebar zodat iedereen in beweging moet komen.

Rust

Er zijn in kantoren te weinig ruimtes om uit te rusten. In Helix hebben we verschillende soorten stoelen gebruikt waarin je stress kunt verminderen en zijn bijvoorbeeld alle scheidingswanden bedekt met planten. We weten uit onderzoek dat als je uitkijkt over een natuurlijk uitzicht, je je cognitieve vermogen aanzienlijk verbetert. Slimmer creatief problemen oplossen, beter geheugen.

Kunst

Kunst bepaalt je stemming. Als je een traditioneel en saai kantoor binnenkomt, heeft dat invloed op je gevoel. In Helix zijn er veel rare hoekjes. Vanuit academische literatuur weten we dat je veerkrachtiger en opgewekter bent als je in creatieve omgeving bevindt.’

Vastgoedbeheer, wat levert het je op?

Als vastgoedbeheerder zit je meestal aan de kostenkant van jouw organisatie. Veel budget voor innovatie is er niet. En als het economisch tegenzit gaat bij jou de geldkraan dicht. Verlagen van de beheerkosten wordt dan al snel vertaald naar minder uitgeven aan planmatig onderhoud.

 

Kostenbesparing

Dat kan de organisatie op korte termijn natuurlijk een flinke besparing op de kosten opleveren. Maar het heeft wel gevolgen voor jouw werk als beheerder en heeft ook consequenties op de langere termijn.

Je kunt ook proberen bij te dragen aan een beter bedrijfsresultaat zonder direct te snijden in het onderhoud. Dan zul je wel moeten laten zien hoe je dit gaat doen, er zal een positieve “business case” opgesteld moeten worden.

 

De business case

Een business case heeft een kwalitatieve en kwantitatieve onderbouwing. Als je een investering wil doen in de verbetering van je beheerorganisatie, zul je zelf met jouw afdeling vooral de kwalitatieve kant ervaren. Je werk wordt leuker, je klanten meer tevreden en de werkdruk zal verlagen. Allemaal positief, maar vaak niet voldoende om het management te overtuigen de noodzakelijke investering te doen. Daarvoor zul je tijd moeten steken in de kwantitatieve onderbouwing.

 

De kwantitatieve onderbouwing

Deze onderbouwing valt uiteen in een aantal mogelijke organisatorische- en operationele besparingen die in geld kunnen worden vertaald. Hier volgen een aantal veel genomen maatregelen uit de praktijk:

 

  1. Maak al je vastgoed gerelateerde informatie centraal beschikbaar. Maak van te voren een inschatting van het tijdsbeslag om in de huidige situatie deze informatie boven tafel te krijgen en op te leveren. Deze tijd ga je besparen doordat men het voortaan zelf kan opzoeken en bekijken.Verschillende onderzoeken tonen aan dat medewerkers gemiddeld 30 minuten per dag aan het zoeken zijn naar informatie. Deze tijd halveren betekent al snel één uur tijdwinst per week per medewerker en 45 uur per jaar. Bij een interne kostprijs van € 65,-/uur is dit een besparing van € 2.925,- per jaar per medewerker.
  2. Bewaak actief de expiratie van je contracten en abonnementen, zodat er geen onnodige verlengingen of beëindigingen plaatsvinden. Bekijk wat je dit in het verleden gekost heeft. Deze kosten ga je nu besparen. En ook goed moment om nut en noodzaak van je lopende contracten tegen het licht te houden. Een schoonmaak contract, een groen contract, een abonnement. Bijna alle organisaties laten hier geld liggen.
  3. Laat jouw klanten zelf meldingen invoeren en laat leveranciers meldingen en werkorders zelf afhandelen in jouw systeem. Maak een inschatting van het tijdbeslag dat het aannemen en afhandelen van storingsmeldingen je nu kost. Vuistregel is dat het afhandelen van een storingsmelding gemiddeld € 50,= kost. Door het administratieve werk te verplaatsen naar klant en leverancier ga je hier minimaal 50% op besparen.
  4. Bewaak actief de expiratie van verplichtingen en laat leveranciers deze zelf afmelden. Maak weer een inschatting van het huidig tijdbeslag. Neem ook de tijd mee die je besteed aan controles door bijvoorbeeld de GGD. Het administratief bewaken, controleren, opvolgen en rapporteren/verantwoorden van wettelijke verplichtingen kost al snel een paar uur per week gemiddeld. Veel van deze taken zijn te automatiseren waardoor al snel een paar uur per week wordt bespaard. Ook deze kun je tegen de interne kostprijs omrekenen naar een besparing.Maak ook een inschatting van de kosten (of kijk naar het verleden) als je een afdeling of gebouw (deels) moet sluiten wegens niet voldoen of een incident. Doe een aanname van de kans dat dit kan optreden en je kunt de omrekening naar besparing maken.
  5. Stel per gebouw expliciet vast wat het minimale onderhoudsniveau is en stuur daarop. Doe niet teveel en niet te weinig, maar precies genoeg. Bekijk welk percentage aan kostenbesparing je dit kan opleveren.
  6. Voer alleen onderhoud uit als het noodzakelijk is volgens een conditiemeting. Er wordt nog steeds veel onderhoud onnodig uitgevoerd omdat het ooit in een MJOP is opgenomen of doordat het contractueel volgens een vaste cyclus uitgevoerd wordt ongeacht de werkelijke conditie van de bouwdelen. Schilderwerk is hier een goed voorbeeld van. Je kunt zomaar 10% besparen op je onderhoudskosten door alleen noodzakelijk onderhoud uit te voeren.
  7. Verminder het correctief onderhoud. Bekijk welk correctief onderhoud in het verleden vermeden had kunnen worden door tijdig planmatig onderhoud uit te voeren. Kijk niet alleen naar de directe kosten, maar ook de gevolgkosten ervan. Bijvoorbeeld tijdelijke sluiting of gevolgschade. De ervaring leert dat ook hier 10% besparen op correctief onderhoud bijna altijd mogelijk is.
  8. Richt prestatiegericht onderhoud in. Maak afspraken over het in stand houden van je vastgoed tegen vaste kosten die lager zijn dan de huidige. Meet de prestatie en reken op basis daarvan af.
  9. Met een duurzaam meerjaren onderhoudsplan bespaar je dubbel. Door planmatig onderhoud te combineren met het aanbrengen van verduurzamings maatregelen.

 

De investering

Tegenover deze besparingen staat de investering die je moet doen om de verbeteringen door te voeren in je beheerorganisatie. Ook deze kun je kwantificeren en in geld uitdrukken:

  1. Beschrijf het gewenste verbeterde proces. Een goede procesbeschrijving maakt inzichtelijk welke partij of systeem op welk moment bepaalde activiteiten moet uitvoeren, inclusief beslismomenten. Het is niet gek om hierbij externe deskundigheid in te huren, deze kosten neem je mee, inclusief je eigen tijd.
  2. Borg de verbeterde processen in je organisatie. Vergeet niet dat je zult moeten investeren in het opleiden van je mensen, leveranciers en wellicht ook je klanten. Dit kost jou tijd en eventueel wil je hierbij externe hulp inhuren.
  3. Kies software en een leverancier die bij je past. Zonder goede vastgoedbeheer software zijn de genoemde verbeteringen lastig door te voeren. Heb je je wensen op hoofdlijnen duidelijk, dan kun je offertes aanvragen bij een aantal partijen.

 

Aan de slag

Om je eigen kwaliteit van werk te verbeteren zul je dus aan de slag moeten met de financiële onderbouwing. Ben je geïnspireerd geraakt door dit blog? Condor helpt je graag om deze onderbouwing voor jouw specifieke situatie op te zetten, bijvoorbeeld met een demo.

Rijksoverheid legt 60 miljoen klaar voor software die hybride werken mogelijk maakt

De rijksoverheid investeert zo’n 60 miljoen euro in een Workspace Management Systeem, waarmee ambtenaren werkplekken kunnen reserveren. Met het systeem moet hybride werken de komende twintig jaar mogelijk worden gemaakt. De ambitie is groot: zo’n 20 tot 40% van de gebouwen van het Rijk moet uiteindelijk verdwijnen.

Voordat het Workspace Management Systeem bij alle Rijkskantoren wordt uitgerold, vindt er eerst onderzoek plaats in combinatie met pilots in kantoren van de overheid in Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Leiden, Eindhoven en Den Bosch. Deze gaan per 1 november 2023 van start en duren zo’n 10 maanden, zo valt te lezen op de projectpagina.

Bij een positieve uitkomst van de pilots gaan alle rijkskantoren over naar het nieuwe systeem. Dit moet ertoe leiden dat tot zo’n 40% van de gebouwen van de rijksoverheid verdwijnen. Ook personeelskosten en kosten voor materieel moeten daarmee gaan slinken.

Het Rijk gaat niet in één keer overstag. Eerst worden enkele modules van het systeem aangeschaft, om te dienen als pilot. Medewerkers van het Rijk kunnen daarmee eenvoudig en snel vanaf afstand en op locatie een passende en beschikbare werkplek vinden en reserveren die past binnen de beschikbare capaciteit aan werkplekken. Met het systeem kan ook de werkplek van een collega worden gevonden.

 

 

Mogelijkheden onderzoeken

De bedoeling is dat de modules een gebouwnavigatie-functionaliteit leveren en er moet een uitstekende gebruikersvriendelijke app-gebruikersinterface worden opgetuigd. Er wordt daarnaast onderzoek gedaan naar de andere modules van het systeem. Deze gaan over facilitaire en logistieke functionaliteiten, zoals bezoekers aanmelden, vergaderzalen reserveren, eten en drinken, storingsmeldingen, parkeren, fietsen reserveren en toegang verkrijgen. Ook wordt er bekeken naar hoe het systeem zoveel mogelijk aan duurzaamheid en energiebesparing kan bijdragen

Uiteindelijk volgt er ook onderzoek naar de aanschaf van het systeem voor locaties die niet binnen de rijkshuisvesting vallen, maar daar wel mee te maken hebben. Het gaat bijvoorbeeld om de kantoren van de NVWA, het OM en locaties van RWS.

De verwachting is dat de pilots in september 2024 zijn afgerond. Als het systeem wordt aangeschaft voor alle rijkskantoren, moet het zo’n twintig jaar meegaan.

Techem

Techem is een van de toonaangevende servicepartners voor groene en slimme gebouwen. Onze focus ligt op energie-efficiëntie langs de gehele waardeketen in vastgoed. Wij bevorderen gezond wonen, efficiëntie van processen en bescherming van het klimaat.

Zinvol digitaliseren

Energiekosten stijgen, het milieu wordt steeds belangrijker en het besparen van energie speelt een steeds grotere rol. In meer dan 22 landen draagt Techem bij aan een bewust gebruik van energie en water door het opstellen van de verbruiksafhankelijke afrekeningen van energie- en waterkosten.

Klaar voor de toekomst!

Door het meten van individueel energieverbruik van gebouwen met collectieve energie installaties maken wij duurzaamheid al mogelijk sinds 1952 Hoe? Door zinvol digitaliseren. Want door het per huishouden meten van werkelijk verbruik van warmte, gas, water en elektra maken we eenvoudig gebouwen slimmer, duurzamer en gezonder voor nu en de toekomst. Geautomatiseerde meters worden op radiatoren, tussen leidingen, ketelhuizen, laadpalen etc. geplaatst. Hierdoor kunnen we de individuele en totaal verbruiken op afstand uitlezen, en per huishouden de jaarlijkse eindafrekening energie uiterst preciesie opmaken. De totaalrekening van de energieleverancier van een complex wordt hierdoor eerlijk verdeeld over de bewoners.

Onze aanpak is succesvol

Door energie-efficiëntie en de kosteneffectiviteit te verbeteren in gebouwen met blokverwarming besparen we met onze strategie per jaar in ruim 11 miljoen woningen wereldwijd aan zo’n 8,7 miljoen ton CO2 uitstoot. In Nederland betekend dit voor bewoners een eindafrekening energie die 20% lager uit kan vallen. Zinvol digitaliseren dus.

Een kleine stap, met een hoog resultaat!We kunnen wel stellen dat door gebruik te (blijven) maken van collectieve energie installaties bewoners meer inzicht, grip en zekerheid hebben op de energie afrekening. Maar door deze innovatie in de vastgoed sector profiteren ook VvE’s, beheerders en woningcorporaties van deze slimme toepassingen. Administratieve processen gaan sneller en efficiënter. Bovendien bespaart het hen tijd, kosten en energie.

Wij gaan voor een lager energieverbruik en meer transparantie.

Het doel is om het energieverbruik in de EU op de lange termijn te verlagen. Al onze technologieën zijn daarom EED* en EPBD (bouwbesluit)** proof.

 

Krijg grip op compliance in gebouwonderhoud

De wet- en regelgeving omtrent gebouwonderhoud stijgt de laatste jaren enorm. Hoe blijf je toch compliant? Op 28 juni geven Planon Building Management en Melford in een gratis webinar praktische tips om compliant te worden én te blijven. Schrijf je hier in.

Gebouweigenaren of -beheerders hebben te maken met een toenemend aantal wet- en regelgevingen op het gebied van veiligheid, duurzaamheid en gezondheid. Een overzicht houden van al deze verplichtingen is vaak een grote uitdaging, want er bestaat geen eenduidig overzicht met alle regels waaraan gebouweigenaren of -beheerders moeten voldoen. Daarnaast gaat het bij compliance in gebouwonderhoud niet alleen om het uitvoeren van verplichte wettelijke keuringen en het kunnen tonen van keuringsrapporten in een softwaresysteem.

Om altijd op de hoogte te blijven van de laatste wet en -regelgeving is het raadzaam eerst een beheersstructuur in te richten en verantwoordelijkheden toe te wijzen. Eerst organiseren en dan pas automatiseren. Maar hoe pak je dit aan en wat zijn de resultaten? Planon Building Management en Melford organiseren op dinsdag 28 juni om 10.00 uur een gratis webinar waarin praktische stappen worden gedeeld om gebouweigenaren en -beheerders te helpen met compliance in gebouwonderhoud.

In dit webinar komt u meer te weten over:

–                      Wat compliance is in het kader van gebouwonderhoud
–                      De praktische uitdagingen die we zien bij het willen voldoen aan wet- en regelgeving
–                      De weg naar een ingerichte compliance oplossing
–                      De ondersteuning vanuit Planon software voor compliance in gebouwonderhoud
–                      Het visualiseren van compliance met behulp van dashboards in Planon software
–                      Hoe Planon Building Management en Melford praktisch kunnen ondersteunen bij het creëren van inzicht in en controle over de compliance van uw vastgoed

Interesse? Meld u dan hier aan!

BIM maakt vastgoedbeheer makkelijk

BIM Vastgoedbeheer

Met één druk op de knop inzicht in het vloeroppervlak van de entree, het type verlichting in het bedrijfsrestaurant of de hoeveelheid brandslanghaspels in de kantoren? Met BIM is dat gesneden koek. BIM (Bouwwerk Informatie Model) is een digitale manier voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden van vastgoed. Het model is de oplossing voor het opslaan en delen van informatie. Hét antwoord op bouwen zonder faalkosten én het verzamelen en praktisch ontsluiten van alle relevante gebouwinformatie. BIM Vastgoedbeheer

 

Wat BIM voor technisch vastgoedbeheerders kan betekenen? BIM-experts Lex Ransijn en Jasper de Mink van VDCbase leggen het uit. Lex: “Hoewel de techniek het allang toelaat drukken we bouwtekeningen, onderhoudscontracten, certificaten en handleidingen nog steeds af en bewaren we ze in keurig gesorteerde ordners in de kast. Waarom? Er zijn veel betere manieren om informatie te verzamelen en te beheren. Wij helpen partijen informatie gestructureerd op te slaan. Digitaal dus. En daarnaast leren we ze opnieuw lezen. Want een tekening lezen, dat gaat prima, maar een 3D-model lezen vereist wat extra skills.”

 

Alle kennis zit in het hoofd

“Met een digitaal kloppend systeem kunnen organisaties een grote slag slaan,’ vult Jasper aan. ‘En voor de kosten hoef je het echt niet te laten. Een vastgoedbeheerder is een derde van zijn tijd bezig met het zoeken naar informatie, reken maar uit wat de tijdwinst is als dit met een paar muisklikken op het scherm staat. Met pointcloud laserscanning kun je bestaand vastgoed relatief gemakkelijk in BIM-modellen omzetten. Dan heb je dus direct inzicht in verschillende relevante parameters. Er zijn gebouwbeheerders die dit niet zien zitten en aangeven dat alle kennis toch gewoon in hun hoofd zit of op papier staat. Maar wat als de beheerder wegvalt? Kan een ander wijs worden uit die kast met ordners vol met oude tekeningen? En wat doe je met nieuwe informatie? Wanneer een leverancier een armatuur levert en plaatst, ontvang je daarbij ook relevante gegevens. Het is de kunst om deze handleidingen en productbladen gesorteerd te houden. Maak je een nieuwe ordner aan of koppel je ze op de juiste plek in het 3D-model?”

 

Beter inzicht in eigen gebouw

“Als technisch beheerder ben je veel tijd kwijt aan het zoeken naar informatie. Met BIM bespaar je zeker een derde van deze tijd. Bovendien kun je ervan op aan dat de informatie uit het model klopt, wat betekent dat je exact de juiste prijs en de juiste spullen krijgt en daarnaast meerkosten voorkomt. Anders gezegd: je komt veel professioneler over en er is geen partij die je nog vierkante meters verkoopt die je niet nodig hebt. Lex en ik maken vastgoedbeheerders wegwijs in BIM. Wij zorgen voor de vonk in de organisatie, het besef dat het ook anders en vooral beter kan. Ons advies? Maak gebruik van een open source BIM-model zodat je ook op toekomstige systemen kunt aansluiten.” BIM Vastgoedbeheer

 

Werken met BIM betekent dat je als bouwer, beheerder en toeleverancier dezelfde taal moet spreken. Tot voor kort waren er nog geen basisregels vastgelegd. Voor Lex en Jasper reden genoeg om samen met andere BIM-specialisten collectieve afspraken te maken inzake deze zogeheten informatiesleveringsspecificaties (ILS). Spreek je ILS? Dan weet je zeker dat alle informatie in het model op elkaar aansluit. Meer info over ILS

 

Metafoor: In de afgelopen jaren is duurzaamheid steeds hoger op de gemeentelijke agenda komen te staan

vastgoed gemeente verduurzamen

‘In de afgelopen jaren is duurzaamheid steeds hoger op de gemeentelijke agenda komen te staan. Vanwege de opgelegde maatregelen vanuit het klimaatakkoord, maar ook omdat gemeenten beseffen dat ze een voorbeeld- en aanjaagfunctie vervullen.’ We spreken Rien van der Maarel, senior vastgoedadviseur van Metafoor.

Metafoor Vastgoed en Software is een landelijk advies- en detacheringsbureau met een handson-mentaliteit op het gebied van vastgoed en grondzaken. Metafoor ondersteunt gemeenten, waterschappen en provincies met slimme software, adviezen en detachering. Metafoor is gevestigd in Dronten, met adviseurs vanuit heel Nederland. ‘Je ziet de laatste jaren steeds meer gemeenten en waterschappen die stappen willen zetten in het professioneel beheren van hun vastgoed. Welk vastgoed hebben we in ons bezit? Welke waarden heeft dit vastgoed? Brengen we de juiste huur in rekening? Wat behoort tot de kernportefeuille? Wat is het rendement op financieel en maatschappelijk gebied? Met onze (duurzame)vastgoedladder -een tool die in één oogopslag de route naar professioneel vastgoedbeheer weergeeft -geven we inzicht.’

 

40 miljoen m2 verduurzamen

Met circa 40 miljoen m2 maatschappelijk vastgoed kunnen gemeenten een grote bijdrage leveren aan de verduurzaming van het Nederlandse vastgoed, maar ligt er tegelijkertijd een enorme opgave. Veel gemeenten werken dan ook hard aan het professionaliseren van de vastgoedorganisatie. Deze professionaliseringslag biedt grote kansen voor het structureel toepassen van duurzaamheidsmaatregelen op dit gemeentelijk vastgoed en visa versa. Hierbij wordt zowel op nieuwbouw (vervanging) als op renovatie van bestaand vastgoed ingezet. Ook kan een perspectief worden bepaald om panden af te stoten. ‘Een flinke opgave,’ vervolgt Rien. ‘Met de Duurzame Vastgoedladder biedt Metafoor een helder stappenplan om de duurzaamheidsambities van gemeenten waar te maken.’

Nog dertig jaar voor CO2 -neutraal

‘De tijd van achterover leunen is voorbij,’ vult duurzaamheidsadviseur Armand Janisse zijn collega aan. ‘Nu de Sectorale Routekaart Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed is vastgesteld, een aanpak voor gemeenten om in dertig jaar hun vastgoed te verduurzamen, zijn de afspraken voor gemeenten helder in kaart gebracht. De focus van de routekaart ligt op het terugdringen van het gebouwgebonden energiegebruik. Dit is alle energie die nodig is voor het verwarmen, koelen, ventileren en verlichten van een gebouw. In 2050 dient Nederland namelijk een -bijnaCO2-neutrale samenleving te zijn. En er zijn meer verplichtingen en ambities om rekening mee te houden. Voorbeelden hiervan zijn de transitievisie warmte, klimaatadaptie en circulariteit. Er is dus werk aan de winkel.’

In de afgelopen jaren is duurzaamheid steeds hoger op de gemeentelijke agenda komen te staan. Vanwege de opgelegde maatregelen vanuit het klimaatakkoord, maar ook omdat gemeenten beseffen dat ze een voorbeeld- en aanjaagfunctie vervullen.

 

Planning én uitvoering

Metafoor helpt gemeenten deze eigen routekaart vast te stellen. Dit plan van aanpak begint bij het in kaart brengen van het vastgoed, beleid, ambities, visies etc. Daarnaast geeft het zicht op hoe de gewenste CO2-emmissiereductie gerealiseerd kan worden en geeft een nul-status van het vastgoed. Zoals Metafoor het noemt: de basis op orde. Dat betekent enerzijds renoveren/aanpassen en anderzijds vernieuwen ofwel vervangen. Ook kunnen er functies gekoppeld of juist afgestoten worden. ‘Er zijn gebouwen die je vanwege de cultuurhistorische waarde niet wilt slopen, maar er is ook vastgoed dat ongekend hoge investeringen vraagt voor verduurzaming waarmee op termijn slopen en nieuwbouwen een betere optie is.’ Een en ander ligt ook aan de ambitie van de gemeente zelf. Er zijn gemeenten die ambitieuzer zijn dan de wet- en regelgeving, deze gemeenten gaan bijvoorbeeld voor CO2-neutraal vastgoed in 2035 in plaats van in 2050.

En ook het inzetten van hernieuwbare energie in combinatie met de warmtevisie is een belangrijke factor. Naast het opstellen van de routekaart helpt Metafoor ook bij de realisatie van de plannen. ‘De routekaart raakt veel afdelingen in de organisatie, dat betekent dat er veel integrale samenwerking vereist is. Daarom gaan we in gesprek met alle stakeholders. Naast de betreffende vastgoedambtenaar creëren we zo ook draagvlak bij onder meer het bestuur, de beleidsmakers en bij de gebruikers. Veel gemeenten hebben de expertise of de capaciteit -of beide- voor dit soort werkzaamheden niet in huis. Indien nodig dan komen wij het vastgoedteam gedurende een bepaalde tijd versterken. Normaal gesproken op kantoor, door Corona nu vanuit huis.’

Metafoor heeft een whitepaper opgesteld die stapsgewijs laat zien hoe zij te werk gaat bij het opstellen van een eigen gemeentelijke routekaart verduurzamen vastgoed. Stuur een mail naar info@metafoorvastgoed.nl voor toegang tot de whitepaper of kijk op onze website voor meer informatie.

Agentschap Telecom: extra aandacht voor cyberveiligheid zonnepanelen, thuisbatterijen en warmtepompen

Het Agentschap Telecom gaat dit kalenderjaar extra aandacht schenken aan de cyberveiligheid voor laadpalen voor elektrische auto’s, warmtepompen, omvormers voor zonnepanelen en thuisbatterijen.

Dat kondigt het Agentschap Telecom aan in zijn Jaarplan Toezicht 2022.

Onder vergrootglas

Het Agentschap waarschuwde afgelopen zomer al voor het risico op het hacken van omvormers van zonnepanelen en laadpalen voor elektrische auto’s.

Omdat omvormers van zonnepanelen storing kunnen veroorzaken op andere apparatuur liggen ze al geruime tijd onder het vergrootglas. Bovendien werd afgelopen zomer al bekend dat het agentschap een zaak start tegen een fabrikant van omvormers.

Cyberweerbaarheid

Bij de presentatie van zijn jaarplan kondigt het Agentschap Telecom aan het toezicht op cyberweerbaarheid te intensiveren. Het agentschap constateert dat de Nederlandse digitale infrastructuur wordt bedreigd. Winkelketens, zorginstellingen en industrie zijn steeds vaker doelwit van cyberaanvallen. En ook vitale diensten als onze energievoorziening en telecommunicatie hebben te maken met digitale dreiging.

Energietransitie

‘De nationale veiligheid vergt additionele inzet en investeringen in cyberweerbaarheid’, stelt Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur Agentschap Telecom. ‘Dat geldt bijvoorbeeld voor het toezicht op de cyberveiligheid van apparatuur. Inmiddels zijn er naar schatting al zo’n 30 miljard apparaten met het internet verbonden. En dat aantal groeit nog elke dag. Als al die apparaten niet aan de eisen voor cybersecurity voldoen, vormen ze in gezamenlijkheid een gigantische en gevaarlijke aanvalsoppervlakte voor criminelen. Gelukkig biedt de CE-markering sinds vorig jaar waarborgen op het gebied van cyberveiligheid. Dat geeft Agentschap Telecom meer handvatten om onveilige apparatuur uit de handel te houden en van de markt te weren. Aanvullend daarop zal Agentschap Telecom ook zelf – vanuit het eigen Internet of Things-lab – onderzoek doen naar de veiligheid van apparaten. Vooral apparatuur die voorwaardelijk is voor het realiseren van de energietransitie – zoals laadpalen, warmtepompen, zonne-energiesystemen of thuisbatterijen – staat daarbij nadrukkelijk in de belangstelling.’

Toezicht geïntensiveerd

Het agentschap schrijft in zijn plan dat in 2022 ook bij laadpalen, warmtepompen, zonne-energiesystemen en thuisaccu’s het toezicht wordt geïntensiveerd of ze voldoen aan de Europese eisen. Apparaten moeten storingsvrij werken, maar ook in digitale en elektrische zin veilig te gebruiken zijn. Apparaten die niet aan de eisen voldoen, krijgen geen toegang tot de Europese markt. Als Nationaal Cybersecurity Certificerings Autoriteit kan het agentschap bovendien toetsen of producten of productieprocessen wel voldoen aan de standaarden voor cyberveiligheid.

Het agentschap hierover: ‘Vanuit nationale en internationale gremia werken we aan de standaardisatie van cyberveilige apparatuur en diensten. Bovendien intensiveren we ons onderzoek naar mogelijk verstorende apparatuur. Indien nodig halen we verstorende apparatuur van de markt.’ Zonnepaneelinstallaties worden daarbij specifiek benoemd: ‘Als de ondersteunende regelende componenten ondeugdelijk zijn gefabriceerd, onjuist gebruikt worden of foutief zijn geïnstalleerd, kunnen ze stoorsignalen uitzenden die ertoe kunnen leiden dat andere apparaten en diensten niet meer goed functioneren.’

Energiesector

Om de energiesector weerbaar te houden en de energievoorziening te garanderen, houdt het agentschap in 2022 ook extra toezicht op de energiesector. Fabrikanten en dienstverleners moeten adequate maatregelen nemen om de cyberveiligheid van hun producten, systemen en processen te waarborgen. En om onderbrekingen in de levering te voorkomen, blijft Agentschap Telecom er toezicht op houden dat graafwerkzaamheden voor (extra) leidingen en kabels veilig verlopen.

‘In verband met de energietransitie moeten er nieuwe kabels en leidingen onder de grond gelegd worden’, schrijft het agentschap. ‘Dat is nodig om elektriciteitsnetten uit te breiden of te verzwaren, of voor de aanleg van warmte- of waterstofnetten. Maar graven is niet zonder risico. Onzorgvuldig graven kan leiden tot schade aan kabels en leidingen die al in de grond liggen. De graafsector is er de afgelopen jaren nog niet in geslaagd de graafschades te verminderen. Dat is zorgelijk, omdat de energietransitie zal leiden tot nog meer graafwerkzaamheden.’

Zo zorg je voor een succesvolle meerjaren onderhoudsplanning

Maak je gebruik van een meerjaren onderhoudsplanning (MJOP) of wil je hiermee starten? Verbeter je assetmanagement door een MJOP op een gestandaardiseerde manier in te zetten en te beheren, zodat je eenvoudiger een relatie legt tussen onderhoudsactiviteiten en het gewenste kwaliteit- en risiconiveau. Ontdek tijdens een webinar van Planon Building Management op 10 maart om 10 uur hoe dit werkt.

Accountmanager Guido van Toor van Planon Building Management legt je uit wat de mogelijkheden van MJOP- en inspectiesoftware zijn, welke acties je kunt ondernemen on onderhoudsbeheersystemen optimaal in te zetten door middel van een gestandaardiseerde aanpak en hoe je eenvoudig inspecties doet met telefoon of tablet.

Op deze pagina lees je de details over het webinar. Je kunt er ook een video bekijken van de inspectie-app en je direct inschrijven voor het webinar. Meer informatie over het MJOP, de voordelen en de drie hoofdingrediënten (bouwdelen, activiteiten en kosten, uitvoeringsjaren) vind je op deze pagina.