Dat kondigt het Agentschap Telecom aan in zijn Jaarplan Toezicht 2022.

Onder vergrootglas

Het Agentschap waarschuwde afgelopen zomer al voor het risico op het hacken van omvormers van zonnepanelen en laadpalen voor elektrische auto’s.

Omdat omvormers van zonnepanelen storing kunnen veroorzaken op andere apparatuur liggen ze al geruime tijd onder het vergrootglas. Bovendien werd afgelopen zomer al bekend dat het agentschap een zaak start tegen een fabrikant van omvormers.

Cyberweerbaarheid

Bij de presentatie van zijn jaarplan kondigt het Agentschap Telecom aan het toezicht op cyberweerbaarheid te intensiveren. Het agentschap constateert dat de Nederlandse digitale infrastructuur wordt bedreigd. Winkelketens, zorginstellingen en industrie zijn steeds vaker doelwit van cyberaanvallen. En ook vitale diensten als onze energievoorziening en telecommunicatie hebben te maken met digitale dreiging.

Energietransitie

‘De nationale veiligheid vergt additionele inzet en investeringen in cyberweerbaarheid’, stelt Angeline van Dijk, directeur-hoofdinspecteur Agentschap Telecom. ‘Dat geldt bijvoorbeeld voor het toezicht op de cyberveiligheid van apparatuur. Inmiddels zijn er naar schatting al zo’n 30 miljard apparaten met het internet verbonden. En dat aantal groeit nog elke dag. Als al die apparaten niet aan de eisen voor cybersecurity voldoen, vormen ze in gezamenlijkheid een gigantische en gevaarlijke aanvalsoppervlakte voor criminelen. Gelukkig biedt de CE-markering sinds vorig jaar waarborgen op het gebied van cyberveiligheid. Dat geeft Agentschap Telecom meer handvatten om onveilige apparatuur uit de handel te houden en van de markt te weren. Aanvullend daarop zal Agentschap Telecom ook zelf – vanuit het eigen Internet of Things-lab – onderzoek doen naar de veiligheid van apparaten. Vooral apparatuur die voorwaardelijk is voor het realiseren van de energietransitie – zoals laadpalen, warmtepompen, zonne-energiesystemen of thuisbatterijen – staat daarbij nadrukkelijk in de belangstelling.’

Toezicht geïntensiveerd

Het agentschap schrijft in zijn plan dat in 2022 ook bij laadpalen, warmtepompen, zonne-energiesystemen en thuisaccu’s het toezicht wordt geïntensiveerd of ze voldoen aan de Europese eisen. Apparaten moeten storingsvrij werken, maar ook in digitale en elektrische zin veilig te gebruiken zijn. Apparaten die niet aan de eisen voldoen, krijgen geen toegang tot de Europese markt. Als Nationaal Cybersecurity Certificerings Autoriteit kan het agentschap bovendien toetsen of producten of productieprocessen wel voldoen aan de standaarden voor cyberveiligheid.

Het agentschap hierover: ‘Vanuit nationale en internationale gremia werken we aan de standaardisatie van cyberveilige apparatuur en diensten. Bovendien intensiveren we ons onderzoek naar mogelijk verstorende apparatuur. Indien nodig halen we verstorende apparatuur van de markt.’ Zonnepaneelinstallaties worden daarbij specifiek benoemd: ‘Als de ondersteunende regelende componenten ondeugdelijk zijn gefabriceerd, onjuist gebruikt worden of foutief zijn geïnstalleerd, kunnen ze stoorsignalen uitzenden die ertoe kunnen leiden dat andere apparaten en diensten niet meer goed functioneren.’

Energiesector

Om de energiesector weerbaar te houden en de energievoorziening te garanderen, houdt het agentschap in 2022 ook extra toezicht op de energiesector. Fabrikanten en dienstverleners moeten adequate maatregelen nemen om de cyberveiligheid van hun producten, systemen en processen te waarborgen. En om onderbrekingen in de levering te voorkomen, blijft Agentschap Telecom er toezicht op houden dat graafwerkzaamheden voor (extra) leidingen en kabels veilig verlopen.

‘In verband met de energietransitie moeten er nieuwe kabels en leidingen onder de grond gelegd worden’, schrijft het agentschap. ‘Dat is nodig om elektriciteitsnetten uit te breiden of te verzwaren, of voor de aanleg van warmte- of waterstofnetten. Maar graven is niet zonder risico. Onzorgvuldig graven kan leiden tot schade aan kabels en leidingen die al in de grond liggen. De graafsector is er de afgelopen jaren nog niet in geslaagd de graafschades te verminderen. Dat is zorgelijk, omdat de energietransitie zal leiden tot nog meer graafwerkzaamheden.’