Het vergroenen van onze steden is nu een kwestie waar landen over de hele wereld over nadenken. Van het creëren van lage-emissiezones tot het planten van minibossen en het ontwerpen van natuurlijk verkoelende gebouwen, bijna elk deel van het stadsleven zal moeten worden getransformeerd om de realiteit van klimaatverandering tegen te gaan. De Zweedse stad, Skellefteå, gelooft dat houten gebouwen en zelfs wolkenkrabbers een van de sterkste hulpmiddelen kunnen worden in de toekomst van duurzame bouw.
Skellefteå, een historisch industriestad in de Zweedse provincie Västerbotten, heeft enorme sprongen gemaakt om zijn omgeving te vergroenen. Het draait nu op 100% schone energie afkomstig van wind- en waterkracht en verandert zelfs zijn 120.000 ton afval in een gerecyclede energiebron om zijn verwarmingssysteem van stroom te voorzien. Nu is het ook de thuisbasis van een van de hoogste gebouwen die volledig van hout zijn gemaakt.
Koolstof vangende houten bouw
In het hart van de stad wordt het Sara Kulturhus geopend ook wel bekend als Het Sara Cultureel Centrum. Het 80 meter grote gebouw van 20 verdiepingen hoog bestaat uit meer dan 10.000 kubieke meter hout en 2.600 kubieke meter gelamineerd hout.
In totaal slaat dit hout meer dan 9.000 ton koolstofdioxide op – gelijk aan 13.000 retourvluchten van Stockholm naar New York.
Zelfs de liftkernen zijn gemaakt van kruislings gelamineerd hout. Dit alles ontworpen door architecten van White Arkitekter, met de bedoeling om te laten zien hoe de toekomst van houtbouw eruit zou kunnen zien.
“Hout is het enige hernieuwbare en koolstof neutrale bouwmateriaal dat we kennen en Sara Cultural Centre legt meer dan twee keer zoveel koolstofemissies vast dan dat wordt veroorzaakt door operationele energiekosten en gecreëerde koolstof uit de productie van materialen, transport en constructie van het centrum” leggen de architecten uit.
De architecten van White Arkitekter zeggen dat het Sara Cultural Centre binnen 50 jaar volledig koolstofnegatief zal worden – en het gebouw zelf is ontworpen om minstens 100 jaar mee te gaan.
Nieuwe standaard in duurzame bouw
Dus, waarom worden houten gebouwen een belangrijk onderdeel van groene steden? Simpel gezegd, de huidige manier waarop we onze wolkenkrabbers bouwen is onhoudbaar.
Volgens de World Green Building Council zijn gebouwen momenteel goed voor 39% van de energie gerelateerde kooldioxide-uitstoot wereldwijd. Dit cijfer stijgt tot 60% in dichtbevolkte en dichtbevolkte steden, en van dat bedrag wordt maar liefst 20% van de levenscyclus van gebouwen aangedreven door constructie.
En het gebruik van koolstof intensieve materialen zoals beton verbruikt niet alleen enorme hoeveelheden van de hulpbronnen van de aarde en brengt meer emissies in de atmosfeer, deze gebouwen zijn niet geschikt voor een door het klimaat getroffen toekomst.
Voor de stad Skellefteå is het gebruik van hout ook een eerbetoon aan de lange historische traditie in de houtbouw. Voor de industriële revolutie, waren houten huizen overvalt te vinden – en nu kan dit erfgoed teruggebracht worden met het Sara Cultural Centre als voorbeeld, dat nu de thuisbasis is van meerdere gedeelde ruimtes voor de stad, waaronder de Skellefteå Art Gallery, Museum Anna Nordlander, Västerbotten Regional Theatre en de nieuwe stadsbibliotheek.
“Alle aandacht die het gebouw trekt, kan worden gebruikt om duurzaam bouw wereldwijd te promoten”, aldus Robert Schmitz en Oscar Norelius van White Arkitekter. “We hopen dat het project anderen zal helpen bij onze collectieve overgang naar koolstofneutraliteit.”
Lees hier op OGwijzer over hoe houtbouw het toverwoord is voor duurzame bouw.