Tijdens de feestelijke uitreiking van de Architectenweb Awards 2023, op woensdagavond 8 november in het Keilepand in Rotterdam, is Liander Westpoort in Amsterdam uitgeroepen tot Kantoorgebouw van het Jaar 2023. Het nieuwe werkgebouw voor netbeheerder Liander is ontworpen door De Zwarte Hond.

Het nieuwe werkgebouw voor Liander, gelegen in Amsterdam Sloterdijk, kent een hoge mate van flexibiliteit, schaalbaarheid en modulariteit. Er is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van circulaire materialen en zo min mogelijk van schadelijke stoffen. Het kantoor en de opleidingsfaciliteiten bezitten een volledig houten constructie; het parkeergebouw is dankzij een demontabele opzet in de toekomst aanpasbaar.

In het kantoorgebouw verbinden ‘zwerftrappen’ de verdiepingen op telkens andere plekken het bieden ze zo een afwisselende route door het kantoor. Ook was er in het ontwerp aandacht voor duurzaamheid op het vlak van bijvoorbeeld energiegebruik, waterhuishouding en natuurinclusiviteit.

De jury vindt het regiokantoor voor Liander op vele fronten goed ontworpen en uitgevoerd. Het complex van gebouwen is zorgvuldig ingebed in de rauwe omgeving, met een passende, enigszins industriële uitstraling en het kantoor als hoge blikvanger. Daarbij zijn de diverse gebouwen van het gehele programma met evenveel zorg ontworpen.

Duurzaam en flexibel

Het ensemble wordt bepaald door een ritmische afwisseling van gebouwen en tussenruimtes. Het kantoorgebouw op de kop vormt daarbij een herkenbaar hoogteaccent in de richting van de A5. Alle onderdelen zijn zorgvuldig en op elkaar afgestemd ontworpen waardoor een hiërarchie tussen kantoor- werk- of opslagdelen vrijwel nergens waarneembaar is.

Wat het exterieur en de verdere uitstraling van het complex betreft is de jury het erover eens dat de keuze voor Cor-Ten staal zeer goed past bij het karakter van de plek en de naastgelegen havenactiviteiten en het spoor. Als relatief licht gevelmateriaal past het ook goed bij de houten draagconstructie erachter.

Het gebouw laat er geen twijfel over bestaan dat hier gewerkt wordt, maar het blijft tegelijkertijd perspectief bieden op ander gebruik in de toekomst. Dat wordt in belangrijke mate bepaald door de keuze om het gebouw als bouwpakket te ontwerpen, waarbij gevelelementen uitgewisseld kunnen worden. Dichte en open geveldelen kunnen omgewisseld of uitgebreid worden. Het solide en stoere karakter van het gebouw laat volgens de jury die flexibiliteit ook goed toe.

Ook het materiaalgebruik en de uitstraling in het interieur vindt de jury goed gedaan. De transparantie, het ruime atrium en de houten trappen zorgen voor ruimtelijkheid, verbinding en mogelijkheden voor ontmoeting. De architecten hebben een modulair en circulair gebouwencomplex ontworpen, dat een hoge mate van duurzaamheid op vele vlakken combineert met esthetiek en een aangename werkomgeving.

Naast Liander zijn in het complex nu ook technisch specialist Qirion en meetbedrijf Kenter gevestigd. Maar het flexibele houten casco maakt het denkbaar dat het gebouw in de toekomst heel andere gebruikers zal hebben.

Het gebouw is aardgasvrij én energieneutraal dankzij 3.435 m2 zonnepanelen en warmte-koude opslag (WKO). De duurzaamheidambities worden verder bevestigd door de 560 ton aan CO2 die in de houten constructie is opgeslagen. Daarnaast is veel aandacht besteed aan kostenbesparing en het (circulair) hergebruik van materialen. Rondom het gebouw zorgt een biodiverse inrichting, samen met de deels vergroende gevel, voor een goede habitat voor planten en dieren. Regenwater wordt op het terrein geborgen.

Andere genomineerden
In de categorie Kantoorgebouw van het Jaar had de jury drie projecten genomineerd. Naast de winnaar Liander Westpoort (De Zwarte Hond) waren dat Koivistokade (Marc Koehler Artchitects) en Transformatie Stationspostgebouw Den Haag (KCAP).

Jury
De jury bestond dit jaar uit Rosalie de Boer (Synchroon), Gianni Cito (Moke Architecten), Barend Koolhaas (Studio Barend Koolhaas), Eric van Noord (de Architekten Cie.), Saskia Oranje (DOOR architecten) en Abbie Steinhauser (o.a. deMunnik-deJong-Steinhauser). De inzendingen voor de prijs Kantoorgebouw van het Jaar 2023 zijn beoordeeld op maatschappelijke relevantie, vakmanschap, innovatie en duurzaamheid.

Partners
Naast de prijs voor Kantoorgebouw van het Jaar zijn op 8 november ook prijzen uitgereikt in de volgende categorieën: Woongebouw van het Jaar, Schoolgebouw van het Jaar, Zorggebouw van het Jaar, Publiek gebouw van het Jaar en Interieur van het Jaar. Ook is de winnaar van de verkiezing voor Architect van het Jaar 2023 bekend gemaakt.