Ronald Huisman is Universitair hoofddocent en expert in impact investing, sustainable finance and investing aan de Erasmus School of Economics
Moet ons bedrijf kiezen voor een contract met een vaste energieprijs of juist een variabele? Die vraag wordt me de laatste tijd vaak gesteld. Ik begrijp ook goed waarom. De gasprijs vloog immers naar meer dan € 300,- per MWh in augustus 2022, wat ongeveer tien keer de prijs van nu is. Daarna keerde de rust op de energiemarkten enigszins terug, maar het gevoel van onzekerheid bleef. Maar eigenlijk stelt men een andere vraag: denk je dat de prijs van gas en elektriciteit gaat stijgen? Wat dat betreft is het een soort speculeren op de beurs geworden. Wat denk jij dat het aandeel Philips gaat doen? Als ik dat eens zou weten…
Dit soort vragen is niet te beantwoorden. De prijzen op energiemarkten zijn extreem gevoelig. In april 2020 was de olieprijs – € 37,-. Negatief dus. Dit was een gevolg van lage vraag door de coronacrisis en Rusland en Saudi Arabië die het niet eens konden worden over het verlagen van de olieproductie waardoor er op een bepaald moment geen opslagruimte meer was voor olie. Handelaren moesten er vanaf en boden geld aan iedereen die olie wilde kopen. Als iemand een oude lege tank in de tuin had liggen, had diegene de tank kunnen laten vullen en er geld voor toe gekregen. Als de coördinatie tussen vraag en aanbod niet werkt, krijg je extreme prijzen. De hoge gasprijs van augustus 2020 is er ook een voorbeeld van. De gasvoorraden waren destijds niet voldoende gevuld. We wilden niet afhankelijk zijn van Rusland. In Europa werd besloten om zo snel mogelijk de gasvoorraden aan te vullen. Dit gebeurde in een markt waarin het aanbod beperkt was, want we wilden immers niet inkopen van Rusland. Door aan te geven de voorraden zo snel mogelijk aan te vullen in een krappe markt, vraag je om prijsproblemen. Toen gecommuniceerd werd dat het gewenste voorraadniveau was bereikt, zakte de gasprijs meteen flink. Prijzen op energiemarkten kunnen dus extreem reageren als er fricties zijn. En veel van de oorzaken van die fricties hebben we niet in de hand.
Ik heb nooit begrepen waarom men bij het kiezen van een energiecontract denkt in termen van wat de energieprijs gaat doen. Ik zie een energiecontract met een vaste prijs juist als een verzekering. Je vraagt bij het afsluiten van een verzekering toch ook niet aan iemand of hij of zij denkt dat een bepaald ongeluk zal gebeuren volgend jaar of dat de dure ring van oma gestolen zal worden? Wat je overweegt is hoe groot het risico is en of in hoeverre je dat risico kunt beheersen. Zo niet, dan verzeker je het. Hetzelfde geldt voor energie. Leidt het bedrijf veel financiële schade als energieprijzen stijgen? Kun je het risico van hoge prijzen niet lopen? Verzeker het dan en kies voor een energiecontract met een vaste prijs.