Ze ging ooit bouwkunde studeren, omdat ze iets met bèta en techniek wilde doen, maar ook met een maatschappelijke impact. Inmiddels is Elphi Nelissen hoogleraar Building Sustainability aan de TU Eindhoven. De expertisegebieden van Elphi zijn onder meer hernieuwbare energie en de gebouwde omgeving, circulaire bouweconomie en duurzaam bouwen. Naast haar werkzaamheden voor de universiteit is Elphi tevens voorzitter van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie bij de Rijksoverheid en Taskforcelid bij de Bouwagenda.

Blijf bij, kies voor energiezuinige en circulaire systemen en kijk naar hergebruikmogelijkheden

Ook in het onderwijs wordt volop aandacht besteed aan duurzaamheid. Op de TU Eindhoven heeft duurzaamheid zelfs een zichtbare plek in het onderwijs. Studenten kunnen er het certificaat Circulair Design halen. Met dit certificaat toon je aan dat je snapt wat circulariteit is en kun je daadwerkelijk bijdragen aan de realisatie van de opgave van het Klimaatakkoord.

Een technisch vastgoedbeheerder wordt doorgaans gekenmerkt door proactiviteit. Planmatig onderhoud is voor beheerders gesneden koek. Zij zorgen ervoor dat liften blijven functioneren, dat de airconditioning naar behoren werkt en de kozijnen keurig in de lak staan. Maar hoe zorg je dat je dat zo duurzaam mogelijk doet en hoe blijf je op de hoogte? ‘Door nieuwsgierig te blijven,’ aldus Elphi Nelissen, hoogleraar Building Sustainability aan de TU Eindhoven.

Kijk verder!

‘Ik denk dat een technisch vastgoedbeheerder op diverse manieren aan de kwaliteit en hiermee aan de duurzaamheid van een gebouw kan bijdragen. Een goed gebouw gaat langer mee en legt minder beslag op onze grondstoffen. Op het gebied van installatietechniek echter, is nog een wereld te winnen. Installaties gaan doorgaans minder lang mee dat het gebouw zelf. Mijn oproep aan de kwaliteitsadviseur van een nieuw te bouwen object, maar ook aan de technisch vastgoedbeheerder, is om verder te kijken dan detaillering, wind- en waterdichtheid. Focus ook op de installaties. Deze bepalen namelijk voor een groot deel of een gebouw energiezuinig en comfortabel is en hoeveel materiaal er gebruik wordt.’

Refurbishen

‘Het spreekt voor zich dat je met een nieuwbouwobject gemakkelijker kunt voldoen aan de energienormen van nu. Maar ook bij bestaande gebouwen kun je nadenken over duurzaamheid. Is het nodig om die gehele luchtbehandelingskast te vervangen of voldoet een nieuw element ook? En bestel je dan klakkeloos een echt volledig nieuw element of kijk naar een gereviseerd exemplaar? En stel dat je toch een compleet nieuwe kast nodig hebt, waarom zou je dan niet eens op zoek gaan naar een fabrikant met modulaire systemen? Daar is nu nog maar een handjevol van, maar die ontwikkelingen gaan steeds sneller. Er is echt een wereld te winnen. Hoe je bestaande bouw verder kunt verduurzamen? Denk aan het vervangen van een verouderde cv-ketel door een door zonnepanelen gevoede warmtepomp. En kijk vooral ook naar de werking van installaties. Ik zie dat er veel domme fouten gemaakt worden die heel veel energie kosten. Ik doel op een verkeerd gemonteerde ventilator, pompen die verkeerd zijn afgesteld of slecht ingeregelde installaties. Als het niet regelt wat het moet regelen, gebruik je geheid teveel energie. En ik wil oproepen er bij twijfel een deskundige bij te halen. Het kan je een berg aan energie én kosten schelen.’

Op de hoogte blijven

‘Wij zorgen dat onze studenten nieuwsgierig blijven naar nieuwe ontwikkelingen. Op deze manier creëren we professionals die een leven lang blijven leren. Met deze attitude kun je ieder vraagstuk handelen. Dat geldt ook voor mijn persoon. Als hoogleraar kom ik zelf nauwelijks aan onderzoek toe. Gelukkig krijg ik vanuit de begeleidingsprojecten volop nieuwe input en kan ik mijn kennis over circulariteit onverminderd uitbreiden. Ik wil beheerders oproepen hetzelfde te doen. Zorg dat je bijblijft. Er zijn volop bijscholingsmogelijkheden. Op elk niveau. Daarnaast wordt er ongekend veel gepubliceerd over circulariteit, onder meer op de website van de Circulaire Bouweconomie. Of kom naar lezingen. Blijf in ieder geval jouw geest prikkelen.’

Verdienmodel

‘Kijkend naar de energietransitie is de verduurzamingsopgave in de woningbouw een feit. Daar hebben we met z’n allen ja tegen gezegd. Verduurzamen kun je op veel verschillende manieren doen. Je kunt je volledig focussen op energie, maar je kunt ook de totale circulariteit in ogenschouw nemen. Je begrijpt, ik pleit voor het laatste. Wanneer we naast het besparen van energie nu al nadenken over wat we na de levensfase van een bouwwerk met het materiaal gaan doen, zijn we pas écht goed bezig. Daarnaast: circulariteit is een verdienmodel. Wanneer je kunt laten zien dat je weet wat circulariteit en duurzaamheid is, werk dat in je voordeel. Sterker nog: wanneer je straks niets met circulaire aanbestedingen kunt, prijs je jezelf uit de markt wellicht vervangen door: Sterker nog: steeds meer grote huurders en gebruikers van vastgoed stellen het als eis bij hun zoektocht naar een nieuwe vestsigingslocatie. Hiermee wil ik niet zeggen dat je meteen 100% circulariteit moet ambiëren, neem gewoon die eerste stappen die al kunnen en die betaalbaar zijn.’

Mijn centrale boodschap aan de technisch beheerder is drieledig: blijf bij, kies voor energiezuinige en circulaire systemen en kijk naar hergebruikmogelijkheden. Alle beetjes helpen!