De conclusies van COP26 zijn duidelijk: we moeten versnellen om de 1,5°C-doelstellingen binnen handbereik te houden en beginnen met decarbonisatie. Dat is een prioriteit van de nieuwe Duitse regering, het leidende principe voor de EU Green Deal, en ook voor mijn bedrijf: Viessmann heeft zijn strategie en activiteiten afgestemd om wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen te halen in lijn met het 1,5°C-scenario.
Wij zijn ervan overtuigd dat het koolstofvrij maken van gebouwen een unieke kans is om klimaatacties te verzoenen met economische groei en verbeterde levenskwaliteit: nul emissies, verbeterde gezondheid en lagere energierekeningen – een verleidelijke drievoudige overwinning!
Deze radicale transitie gaan we slim en betaalbaar aanpakken met drie fundamenten.
Ambitieuze en soepele renovatie van gebouwen
Het met 60% verminderen van de uitstoot van gebouwen is een hoeksteen van het Fit for 55-pakket. Deze taak lijkt monumentaal. De sleutel is verwarming, omdat het goed is voor 80% van het energieverbruik in gebouwen. Ik ben ervan overtuigd dat we de uitdaging aankunnen zonder het leven en de acceptatie van mensen te verstoren.
De technologieën zijn beschikbaar: warmtepompen, warmtepomp / gasketel hybrides, thermische zonne-energie en nog veel meer. Bij de uitrol van nieuwe hernieuwbare technologieën moeten we ervoor zorgen dat ze duurzaam zijn. Voor warmtepompen betekent dat bijvoorbeeld rekenen op milieuvriendelijke en natuurlijke koudemiddelen.
Subsidiariteit kan niet worden overschat. De lidstaten hebben ruimte nodig om de routekaarten voor de renovatie van gebouwen af te stemmen op hun specifieke behoeften. Flexibiliteit is vereist om de mix van het verminderen van de behoefte aan verwarmingsenergie door isolatie te optimaliseren en het leveren van koolstofvrije warmte met het scala aan technologieën die het beste passen bij energie-infrastructuren en energiedragers. One-size-fits-all sunset-clausules voor bepaalde energiedragers zijn naar mijn mening niet nuttig – en niet nodig, omdat het uitfaseringstraject kan worden gestuurd door emissiehandel.
Verschillende gebouwtypen hebben verschillende oplossingen nodig: het produceren en integreren van pv op locatie is vaak vrij eenvoudig voor een eengezinswoning, maar vaak moeilijker voor meergezinswoningen zonder toegang tot een stadsverwarmingsnet. Kortom: we moeten ervoor zorgen dat de EU-wetgeving in heel Europa voldoende flexibiliteit biedt bij het vaststellen van top-downdoelstellingen, zoals voor emissievrije gebouwen.
Wederzijds versterkende energie-infrastructuren
Seizoensgebondenheid van verwarming vormt een unieke uitdaging om de sector in te bedden in een geoptimaliseerd totaalenergiesysteem. De beste oplossing is: elkaar versterkende energie-infrastructuren die groene elektronen en groene moleculen leveren aan een diverse vloot van warmtegeneratoren.
Als lid van zowel de European Clean Hydrogen Alliance als de German Hydrogen Council ben ik me ervan bewust dat de behoefte aan moleculen controversieel is. Maar het voordeel is intuïtief: het is erg moeilijk om te allen tijde voldoende elektriciteit te leveren, wanneer de bedrijfsopwekking wordt stilgelegd en tegelijkertijd verwarming en transport worden geëlektrificeerd. Want de warmtevraag in de winter neemt met een factor 3 toe.
Ter illustratie: warmtepompen worden de ruggengraat van de verwarming. Toch voegt elke batch van 5 miljoen warmtepompen 12-45 GW belasting toe aan het elektriciteitsnet, zo blijkt uit een recente studie. De uitrol van warmtepompen werkt het beste als ze worden ondersteund door groene moleculen, omdat ze “opgeslagen” groene energie leveren via bestaande gasnetwerken wanneer het energiesysteem het het meest nodig heeft.
De combinatie elektronen plus moleculen verlaagt de totale systeemkosten en energieprijzen voor huishoudens en bedrijven. Kortom, naar mijn mening is de echte vraag niet of we in 2050 groene gassen in verwarming hebben, maar hoeveel.
Overgang van gebouwen naar het digitale tijdperk: Slimme gebouwen zijn een voorwaarde voor efficiënt energiebeheer in een gedecentraliseerd en koolstofvrij systeem. Fit for 55 biedt een kans om gebouwen uit te rusten met slimme bedieningsfuncties op schaal. Dit zal de energie-efficiëntie verhogen, tijd en middelen besparen bij het onderhoud van verwarmingssystemen, een echte bijdrage leveren aan congestiebeheer en nog belangrijker: het wooncomfort tastbaar verhogen.
Een consistent en rechtvaardig kader
Voorspelbare regelgeving en financiering: huishoudens hebben betaalbare verwarming nodig, fabrikanten hebben zekerheid nodig voor miljardeninvesteringen in nieuwe digitale concepten en productiecapaciteiten, installateurs hebben tijd nodig om zich aan te passen aan nieuwe technologieën. Om het hoofd te bieden, hebben we voorspelbare en ondersteunende kaders nodig, kortstondige stop-and-go-maatregelen ondermijnen de investeringszekerheid.
Start een vaardighedeninitiatief: Fit for 55 heeft het potentieel om in het komende decennium meer dan 1 miljoen banen te creëren. En toch worden we geconfronteerd met een dramatisch tekort aan arbeidskrachten dat onze ambities dreigt te laten ontsporen. In Duitsland is ter illustratie een derde van de installateurs ouder dan 50 jaar, maar het aantal leerlingen is de afgelopen 25 jaar met 40% gedaald. We moeten jong talent en vrouwen aantrekken en de beroepsbevolking – onze belangrijkste troef – ondersteunen door de juiste opleidingsmogelijkheden te bieden.
Sociale rechtvaardigheid: de bouwtransitie is sociaal van hart. Ambitieuze decarbonisatie doelstellingen – hoewel dringend nodig – vragen veel van burgers die geconfronteerd worden met stijgende energieprijzen en de kosten van energierenovatie. De financiering van de hoge investeringen vooraf moet ook worden veiliggesteld voor degenen die het niet goed hebben. Opvallend is dat de Fit for 55-voorstellen al een stevige basis hebben gelegd om klimaatambitie en betaalbaarheid in balans te brengen in een kader met een duidelijke visie richting 2050.
Op woensdag 15 december omschreef vicevoorzitter Timmermans de opgave als een enorme kans. Daar ben ik het helemaal mee eens. De bouwtransitie zal zich niet alleen terugbetalen in verminderde uitstoot en lagere energiekosten, maar ook in verbeterde kwaliteit van leven. Laten we deze kans samen grijpen!
bron: