Het rapport benoemt de impact van hogere rentekosten op investeringen, de robuustheid van de industriële en logistieke sectoren, en de aanhoudende polarisatie in de vraag naar kantoren.
1. Opvallende daling in transactieniveaus – piek in ECB-rentetarieven
De belangrijkste ontwikkeling in de eerste zes maanden van het jaar was het laagste niveau van investeringsvolumes in de Nederlandse vastgoedmarkt in 10 jaar. De activiteit is afgenomen als reactie op de buitengewone piek in de rentetarieven die de Europese Centrale Bank (ECB) de afgelopen 12 maanden heeft veroorzaakt, waardoor beleggers voorzichtig zijn met het toezeggen van kapitaal.
2. Robuuste industriële en logistieke sectoren
Ondanks de algemene vertraging van de Nederlandse economie blijven de industriële en logistieke sectoren relatief gezond. De bezettingsactiviteit in de logistieke sector daalde in de eerste helft van 2023 met 48% en in de industriële sector, exclusief logistiek, met 15%. Desondanks blijft de leegstand in beide sectoren laag; respectievelijk 2,8% en 1,3%. Bovendien belicht het rapport dat de fundamenten van de logistieke markt, gedreven door groei in online retail op de middellange tot lange termijn als ook nearshoring strategieën, solide blijven.
3. Voortdurende polarisatie in de vraag naar kantoren
Het rapport wijst ook op de voortdurende polarisatie in de vraag op de Nederlandse kantorenmarkt. Ondanks de lage werkloosheid en hoge consumptie van diensten is het vertrouwen van veel ondernemers in Nederland gedaald als gevolg van de gestegen kredietkosten en mindere economische vooruitzichten. Als gevolg hiervan snijden vooral conjunctuurgevoelige bedrijven in hun kosten, waaronder het gebruik van kantoorruimte. Minder conjunctuurgevoelige bedrijven met een groot personeelstekort zijn echter nog steeds actief op zoek naar aantrekkelijke kantoorruimte, wat leidt tot een ‘vlucht naar kwaliteit’. Dit is duidelijker geworden in de eerste helft van 2023, waarbij de kernlocaties die de hoogwaardige dienstensector huisvesten veerkrachtig blijven ten opzichte van verschuivingen in de vraag.
Het rapport benadrukt dat de vraag naar kwaliteit wordt weerspiegeld in de acceptatie van energie-efficiëntere kantoren, waarbij meer dan 65% van de verhuurde ruimte ten minste een energielabel van A heeft. Daarnaast daalde de leegstand voor kantoren van hogere kwaliteit naar 4,6% in het tweede kwartaal van 2023, vergeleken met 4,8% in het eerste kwartaal van 2023, terwijl de tophuren voor kantoren in grote steden zoals Amsterdam in het tweede kwartaal van 2023 op jaarbasis met 15% stegen.
Clive Pritchard, Head of Country bij Savills in Nederland, zegt: “De Nederlandse vastgoedmarkt ondervindt een vertraging in activiteit, grotendeels gedreven door het rentebeleid en het huidige economische klimaat. Hoewel de totale investerings- en opnamevolumes aanzienlijk zijn gedaald, zijn de industriële en logistieke sectoren wel veerkrachtig dankzij sterke vraag-aanbodfactoren. De kantorenmarkt heeft daarentegen te maken met polarisatie, met een duidelijke voorkeur voor ruimten van hoge kwaliteit op kernlocaties.”
Aangezien beleggers hun strategieën aanpassen en zich meer in detail richten op de fundamentals van de gebruikers en de beoordelingen op assetniveau, verwacht Savills een verdere divergentie in de rendementen tussen, maar ook binnen de verschillende segmenten van de vastgoedmarkt.
Lees het gehele rapport hier.
