‘In de afgelopen jaren is duurzaamheid steeds hoger op de gemeentelijke agenda komen te staan. Vanwege de opgelegde maatregelen vanuit het klimaatakkoord, maar ook omdat gemeenten beseffen dat ze een voorbeeld- en aanjaagfunctie vervullen.’ We spreken Rien van der Maarel, senior vastgoedadviseur van Metafoor.
Metafoor Vastgoed en Software is een landelijk advies- en detacheringsbureau met een handson-mentaliteit op het gebied van vastgoed en grondzaken. Metafoor ondersteunt gemeenten, waterschappen en provincies met slimme software, adviezen en detachering. Metafoor is gevestigd in Dronten, met adviseurs vanuit heel Nederland. ‘Je ziet de laatste jaren steeds meer gemeenten en waterschappen die stappen willen zetten in het professioneel beheren van hun vastgoed. Welk vastgoed hebben we in ons bezit? Welke waarden heeft dit vastgoed? Brengen we de juiste huur in rekening? Wat behoort tot de kernportefeuille? Wat is het rendement op financieel en maatschappelijk gebied? Met onze (duurzame)vastgoedladder -een tool die in één oogopslag de route naar professioneel vastgoedbeheer weergeeft -geven we inzicht.’
40 miljoen m2 verduurzamen
Met circa 40 miljoen m2 maatschappelijk vastgoed kunnen gemeenten een grote bijdrage leveren aan de verduurzaming van het Nederlandse vastgoed, maar ligt er tegelijkertijd een enorme opgave. Veel gemeenten werken dan ook hard aan het professionaliseren van de vastgoedorganisatie. Deze professionaliseringslag biedt grote kansen voor het structureel toepassen van duurzaamheidsmaatregelen op dit gemeentelijk vastgoed en visa versa. Hierbij wordt zowel op nieuwbouw (vervanging) als op renovatie van bestaand vastgoed ingezet. Ook kan een perspectief worden bepaald om panden af te stoten. ‘Een flinke opgave,’ vervolgt Rien. ‘Met de Duurzame Vastgoedladder biedt Metafoor een helder stappenplan om de duurzaamheidsambities van gemeenten waar te maken.’
Nog dertig jaar voor CO2 -neutraal
‘De tijd van achterover leunen is voorbij,’ vult duurzaamheidsadviseur Armand Janisse zijn collega aan. ‘Nu de Sectorale Routekaart Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed is vastgesteld, een aanpak voor gemeenten om in dertig jaar hun vastgoed te verduurzamen, zijn de afspraken voor gemeenten helder in kaart gebracht. De focus van de routekaart ligt op het terugdringen van het gebouwgebonden energiegebruik. Dit is alle energie die nodig is voor het verwarmen, koelen, ventileren en verlichten van een gebouw. In 2050 dient Nederland namelijk een -bijnaCO2-neutrale samenleving te zijn. En er zijn meer verplichtingen en ambities om rekening mee te houden. Voorbeelden hiervan zijn de transitievisie warmte, klimaatadaptie en circulariteit. Er is dus werk aan de winkel.’
In de afgelopen jaren is duurzaamheid steeds hoger op de gemeentelijke agenda komen te staan. Vanwege de opgelegde maatregelen vanuit het klimaatakkoord, maar ook omdat gemeenten beseffen dat ze een voorbeeld- en aanjaagfunctie vervullen.
Planning én uitvoering
Metafoor helpt gemeenten deze eigen routekaart vast te stellen. Dit plan van aanpak begint bij het in kaart brengen van het vastgoed, beleid, ambities, visies etc. Daarnaast geeft het zicht op hoe de gewenste CO2-emmissiereductie gerealiseerd kan worden en geeft een nul-status van het vastgoed. Zoals Metafoor het noemt: de basis op orde. Dat betekent enerzijds renoveren/aanpassen en anderzijds vernieuwen ofwel vervangen. Ook kunnen er functies gekoppeld of juist afgestoten worden. ‘Er zijn gebouwen die je vanwege de cultuurhistorische waarde niet wilt slopen, maar er is ook vastgoed dat ongekend hoge investeringen vraagt voor verduurzaming waarmee op termijn slopen en nieuwbouwen een betere optie is.’ Een en ander ligt ook aan de ambitie van de gemeente zelf. Er zijn gemeenten die ambitieuzer zijn dan de wet- en regelgeving, deze gemeenten gaan bijvoorbeeld voor CO2-neutraal vastgoed in 2035 in plaats van in 2050.
En ook het inzetten van hernieuwbare energie in combinatie met de warmtevisie is een belangrijke factor. Naast het opstellen van de routekaart helpt Metafoor ook bij de realisatie van de plannen. ‘De routekaart raakt veel afdelingen in de organisatie, dat betekent dat er veel integrale samenwerking vereist is. Daarom gaan we in gesprek met alle stakeholders. Naast de betreffende vastgoedambtenaar creëren we zo ook draagvlak bij onder meer het bestuur, de beleidsmakers en bij de gebruikers. Veel gemeenten hebben de expertise of de capaciteit -of beide- voor dit soort werkzaamheden niet in huis. Indien nodig dan komen wij het vastgoedteam gedurende een bepaalde tijd versterken. Normaal gesproken op kantoor, door Corona nu vanuit huis.’
Metafoor heeft een whitepaper opgesteld die stapsgewijs laat zien hoe zij te werk gaat bij het opstellen van een eigen gemeentelijke routekaart verduurzamen vastgoed. Stuur een mail naar info@metafoorvastgoed.nl voor toegang tot de whitepaper of kijk op onze website voor meer informatie.